1) راه هوايي را باز كنيد :
– در حالتي كه مصدوم صاف و به پشت قرار گرفته است ، دو انگشت يك دست خود را زير چانه مصدوم و دست ديگرتان را روي پيشاني وي قرار داده و به آرامي قدري سر وي را به عقب متمايل كنيد (در صورت اطمينان از عدم وجود صدمه نخاع گردني)
2) در صورت مشاهده انسداد واضح ، آنرا برطرف كنيد
– چانه مصدوم را با انگشتان خود نگه داشته و انگشت شست همان دست را به درون دهان وي فرو كنيد تا بتوانيد زبان او را نگه داريد .
– در حاليكه زبان و آرواره مصدوم را محكم و ثابت نگه داشته ايد ، چانه را با دست ديگر خود مقداري بالا ببريد . از انگشت اشاره خود به حالت قلاب ماهيگيري براي بيرون آوردن جسم خارجي استفاده كنيد ، البته به شرطي كه آنرا به طور واضح ببينيد . مانند دندآنها و پروتزهاي شكسته يا جا به جا شده را از دهان خارج كنيد . اگر دندآنهاي مصنوعي به خوبي در محل خود قرار دارند با آنها كاري نداشته باشيد (هرگز انگشتان خود را براي جستجوي كوركورانه درون گلوي مصدوم فرو نكنيد .
3) بيني مصدوم را با فشردن انگشت شست و نشانه خود روي آن ، مسدود سازيد . سپس يك دم عميق انجام داده لبهاي خود را در اطراف دهان وي قرار دهيد، به نحوي كه حين انجام تنفس حتي المقدور هوايي به بيرون نشت نكند.
4) تا زماني كه بالا آمدن سينه وي را ببينيد ، هواي بازدمي خود را درون ريه هايش فوت كنيد (حدود 2 ثانيه طول مي كشد تا قفسه سينه به اندازه كافي بالا بيايد)
5) لبهايتان را برداشته و اجازه دهيد كه قفسه سينه به طور كامل پائين بيايد كه اين مرحله حدود چهار ثانيه زمان لازم دارد . يكبار ديگر هم تنفس دادن را تكرار كرده و سپس گردش خون را بررسي كنيد .
اگر نشانه اي از بهبود وضعيت مثل برگشتن رنگ پوست به حالت طبيعي و يا انجام هر حركتي مثل نفس كشيدن و سرفه و يا عمل بلع در مصدوم ديده نشد ، بلا فاصله شروع به انجام عمليات احياي قلبي – ريوي نمائيد .
اگر نبض مصدوم حس شود ، تنفس مصنوعي را تقريبا در هر 5 ثانيه يكبار ادامه داده و پس از 10 بار تنفس دادن ، نبض وي را مجدداً باز بيني كنيد . در صورت بازگشت تنفس ، بدن مصدوم را به وضعيت ريكاوري در آوريد .
اگر پس از دو بار تلاش براي انجام تنفس مصنوعي سينه مصدوم بالا نيامد ، موارد زير را بررسي نماييد :
– آيا سر به اندازه كافي به پشت متمايل شده است ؟
– آيا سوراخ هاي بيني مصدوم را كاملاً مسدود كرده ايد ؟
– آيا لبهايتان كاملاً به دور دهان مصدوم چسبانده شده بودند ؟
– آيا مسير هوايي وي توسط خون ، استفراغ و يا جسم خارجي مسدود شده است يا نه ؟
توجه : در صورتي كه ماسك و يا پوشش ويژه محافظ به همراه داريد از آن استفاده كنيد .
• روشهاي ديگر انجام تنفس مصنوعي :
در مورد افرادي كه در آب غرق شده اند و يا زخمهايي در ناحيه دهان دارند كه منجر به محكم نشدن اتصال لبهاي شما دور دهان آنها و در نتيجه نشت هوا مي گردد . همچنين در افرادي كه دهان آغشته به سم دارند يا بدليل استفراغ و يا انقباض شديد عضلات فك ، ممكن است شما روش دهان به بيني را براي انجام تنفس مصنوعي انتخاب كنيد . براي اين كار در حالي كه دهان مصدوم بسته است با لبهايتان محكم دور بيني وي را چسبيده و سپس فوت كنيد . براي تسهيل در برگشت هوا از ريه هاي مصدوم نيز بايد دهان وي را باز نماييد . در مورد شيرخواران زير يكسال نيز بايد از روش دهان و بيني استفاده نماييد .
• تنفس مصنوعي براي شيرخواران و كودكان
تذكر: در مورد كودكان زير يكسال فقط از قرار دادن يك انگشت در زير چانه استفاده كنيد و گردن را بيش از حد به عقب نبريد
– دهان مصدوم را نگاه كنيد و بدقت هرگونه انسداد و جسم خارجي را كه بطور واضح مي بينيد خارج كنيد .
– لب هاي خود را محكم در اطراف دهان و بيني شيرخوار و يا فقط در اطراف دهان در مورد كودكان 7-1 ساله بچسبانيد .
– تا زمان بالا آمدن سينه به درون ريه ها بدميد
– پنج بار تنفس بدهيد ، به طوري كه هر بار تنفس حدود سه ثانيه طول بكشد .
– علايم گردش خون (تنفس طبيعي ، سرفه و يا حركت) را جستجو كنيد و به دنبال ساير نشانه هاي بهبود وضعيت نيز بگرديد .
– اگر علايم گردش خون وجود ندارد ، احيا را شروع كنيد (CPR)
– اگر علايم گردش خون وجود دارد ، ابتدا تنفس مصنوعي را به مدت يك دقيقه ادامه داده ، سپس با اورژانس تماس بگيريد .
منبع: مباني كمك هاي اوليه ، ترجمه:دكتر نادر سيد رضوي. انتشارات:مؤسسه آموزش عالي علمي كاربردي هلال ايران. چاپ اول.1383.