گام اول ، عكس العمل ها و پاسخ دهي مصدوم را بررسي كنيد
اگر با فردي روبرو شديد كه بر روي زمين افتاده ، ابتدا بايد ببينيد كه بيهوش است و يا هوشياري دارد ، براي اين منظور از وي پرسش ساده اي بكنيد مثل اينكه چه اتفاقي افتاده است ؟ يا اين كه به وي دستور بدهيد كه چشم هايش را باز كند . صحبت شما بايد بلند و واضح و نزديك گوش مصدوم باشد .
اگر هيچ عكس العملي از وي نديديد ، شانه وي را به نرمي لمس كرده و كمي تكان دهيد .
– فردي كه كاملاً بيهوش است به هيچ وجه عكس العمل از خود نشان نمي دهد .
– مصدوم ممكن است نسبت به درد واكنش نشان دهد ، از روي پوست وي را نيشگون ملايمي بگيريد .
– شخصي كه نيمه هوشيار است ممكن است آهسته و بريده بريده سخن گفته ، ناله كرده و يا حركات مختصري نشان دهد .
اگر مصدوم داراي واكنش و پاسخدهي بود ، تا زمان سرحال آمدن وي و يا رسيدن اورژانس ، به كنترل وضعيت وي ادامه دهيد (ممكن است وي بيهوش شود و يا از بيهوشي خارج گردد)
اگر مصدوم هيچ پاسخي نداد و بيهوش بود اعمال ذكر شده در گام 2 را انجام دهيد .
تذكر1 : هميشه تصور كنيد كه صدمه اي به سر يا گردن وارد شده است ، در مورد حركت دادن و دست زدن به سر مصدوم كاملاً دقت كنيد و شانه هاي وي را كاملاً با ملايمت تكان دهيد .
تذكر2 : براي ارزيابي واكنش اطفال زير يكسال ، ضربه ملايمي به كف پاي او بزنيد و هرگز از روش تكان دادن استفاده نكنيد .
گام دوم : راههاي هوايي را باز كنيد
مسير عبور هوا در فرد بيهوش ممكن است تنگ يا مسدود گرديده باشد . اين امر موجب بروز طيفي از مشكلات تنفسي (از صدا دار شدن آن تا غير ممكن شدن تنفس) مي گردد . عامل عمده بروز اين مشكلات اين است كه كنترل عضلاني ناحيه حلق از بين رفته ، در نتيجه ممكن است زبان به عقب افتاده و موجب انسداد مسير عبور هوا گردد . براي باز كردن راه هوايي ، دو انگشت خود را زير چانه مصدوم قرار داده و دست ديگرتان را روي پيشاني اش بگذاريد و قدري سر وي را به عقب متمايل كنيد . اين عمل زبان را از مدخل ورود هوا بالا برده امكان تنفس به فرد مي دهد . (در مورد كودكان زير يكسال فقط از قرار دادن يك انگشت در زير چانه استفاده كنيد و گردن را بيش از حد به عقب نبريد )
گام سوم : تنفس را بررسي كنيد
در كنار مصدوم زانو زده و صورت خود را نزديك دهان وي بياوريد . از حواس بينايي و شنوايي براي بررسي وجود و نحوه تنفس استفاده نماييد . به مدت 15 ثانيه در مسير قفسه سينه خيره شويد و ببينيد آيا حركت دارد يا خير ؟ به صداهاي تنفس نيز دقت كنيد . نفس وي را روي گونه ي خود احساس كنيد .
– اگر تنفس وجود ندارد ، مبادرت به دادن تنفس مصنوعي نماييد و در صورت نياز عمليات احيا را انجام دهيد.
– اگر تنفس وجود دارد ، مصدوم را در وضعيت ريكاوري قرار دهيد .
منبع: مباني كمك هاي اوليه ، ترجمه:دكتر نادر سيد رضوي.
انتشارات:مؤسسه آموزش عالي علمي كاربردي هلال ايران. چاپ اول.1383.
