موارد مصرف: اين دارو براي پيشگيري ودرمان آنژين صدري و درمان نارساييبطن چپ مصرف ميشود. نيتروگليسرينتزريقي براي كنترل فشار خون حينبعضي از اعمال جراحي و براي كاهشخونريزي به داخل ناحيه جراحي مصرفميشود. نيتروگليسرين تزريقي به عنوانداروي كمكي در درمان نارسايي احتقانيقلب همراه با انفاركتوس حاد ميوكاردمصرف ميشود.
فارماكوكينتيك: پيوند اين دارو به پروتئينحدود 60 درصد است. نيمه عمرنيتروگليسرين 4 ـ 1 دقيقه است. اثر دارو ازراه انفوزيون وريدي تقريب بلافاصله، ازراه زيرزباني پس از 3 ـ 1 دقيقه و از راهپوستي پس از 30 دقيقه شروع ميشود.طول اثر دارو از راه انفوزيون وريدي چنددقيقه، از راه زيرزباني 60 ـ 30 دقيقه و ازراه پوستي 24 ـ 8 ساعت است.نيتروگليسرين، پس از آنكه تقريب بطوركامل متابوليزه شد، از طريق كليهها دفعميشود.
موارد منع مصرف: اين دارو در مواردكاهش فشار و حجم خون، كارديوميوپاتيهيپرتروفيك انسدادي، تنگي آئورت،تامپوناد قلبي، پريكارديت constrictive،تنگي دريچه ميترال، كم خوني بارز،گلوكوم با زاويه بسته، ضربه اخير به سر وخونريزي مغزي نبايد مصرف شود.
هشدارها: 1 ـ در موارد زير بايد با احتياطمصرف شود:
كم خوني شديد، عيب شديد كار كليه،پركاري تيروئيد، سوء تغذيه يا كاهشدماي بدن، سابقه انفاركتوس اخير قلبي.
2 ـ با مصرف طولاني مدت نيتراتها، ممكناست نسبت به اثر آنها تحمل ايجاد شود ودر نتيجه، نياز بيمار به دارو افزايش يابد.براي اطمينان از حفظ اثر مطلوب دارو،پيگيري دقيق وضع بيمار توصيه ميشود.
3 ـ در صورت لزوم قطع مصرف دارو، بهدنبال مصرف مقادير زياد يا طولاني مدت،به منظور جلوگيري از بروز حملهواجهشي آنژين ناشي از قطع مصرفدارو، مقدار مصرف بايد بتدريج كاهشداده شود.
4 ـ در صورت بروز تاري ديد يا خشكيدهان يا تشديد آن مصرف دارو بايد قطعشود.
عوارض جانبي: سردرد كوبنده،برافروختگي، سرگيجه و كمي فشارخونوضعيتي با مصرف اين دارو گزارش شدهاست.
تداخلهاي دارويي: مصرف همزماننيتروگليسرين با فرآوردههاي حاوي الكل،داروهاي پايين آورنده فشارخون ياداروهاي گشاد كننده عروق ممكن استكمي فشارخون ناشي از اثراتنيتروگليسرين را تشديد كند.
نكات قابل توصيه: 1 ـ قرص معمولي وپيوسته رهش نيتروگليسرين بايد همراه بايك ليوان آب و با معده خالي مصرف شود.
2 ـ قرص جويدني بايد بخوبي جويده شدهو به مدت تقريب 2 دقيقه در دهان باقيبماند.
3 ـ هنگام استفاده از قرص زيرزباني، تازماني كه قرص حل نشده باشد، از خوردنيا نوشيدن بايد خودداري شود.
4 ـ هنگام استفاده از پماد نيتروگليسرين،پيش از مصرف، پوست بايد تميز شود. درهر بار مصرف، پماد بايد بر روي سطحبدون مو ماليده شده و گسترده شود. پساز گسترده شدن، دارو را نبايد روي پوستماساژ داد.
5 ـ از جويدن و خرد كردن قرص پيوستهرهش بايد خودداري كرد.
6 ـ با بروز اولين علائم حمله آنژين، بايدنشست و از قرص زيرزباني استفاده نمودو در صورت بروز سرگيجه يا از حال رفتنبايد احتياط كرد. اثر قرصها معمولا طي 5دقيقه ظاهر ميشود.
7 ـ قرص معمولي پيوسته رهش همچنينفرآوردههاي موضعي نيتروگليسرين ازبروز حمله آنژين صدري جلوگيريمينمايند و سبب رفع درد ناشي از حملهنميشوند.
8 ـ قرصهاي زيرزباني نيتروگليسيريننبايد در معرض هوا قرار گيرند، زيرا ممكناست اثر آنها كاهش يابد.
9 ـ به هنگام برخاستن از حالت خوابيده يانشسته، بايد احتياط نمود.
10 ـ به هنگام ايستادن به مدت طولاني يافعاليت بدني و همچنين در آب و هواي گرمبايد احتياط نمود.
11 ـ سردرد، عارضه معمولي نيتراتها استكه با ادامه درمان كاهش مييابد. درصورت تداوم يا تشديد سردرد، مراجعه بهپزشك ضروري است.
12 ـ اگر يك نوبت مصرف دارو فراموششود، به محض بيادآوردن، آن نوبت بايدمصرف شود، ولي اگر تا نوبت بعدي
2 ساعت (قرص معمولي، زيرزباني و پماد)يا 6 ساعت (قرص پيوسته رهش) فاصلهباشد، از مصرف آن بايد خودداري
نمود.
مقدار مصرف:
قرص پيوسته رهش
بزرگسالان: بهعنوان ضد آنژين صدري،1/3، 2/6 يا 6/5 ميليگرم هر 12 ساعتمصرف ميشود. در صورت نياز و تحملبيمار، ميتوان مقدار توصيه شده را هر 8ساعت مصرف نمود.
قرص زيرزباني
بزرگسالان: بهعنوان ضد آنژين صدري،0/6 ـ 0/15 ميليگرم مصرف ميشود كهدر صورت نياز براي دفع حملات آنژين،هر 5 دقيقه تكرار ميشود.
پماد
بزرگسالان: بهعنوان ضد آنژين، مقدار
30 ـ 15 ميليگرم هر 8 ساعت طي روز وهنگام خواب بر روي پوست ماليدهميشود.
تزريقي
بزرگسالان: بهعنوان ضد آنژين، پايينآورنده فشارخون يا كاهش دهنده بار قلب،ابتدا با سرعت mcg/min 5 انفوزيونميشود. سپس مقدار مصرف با اضافهكردن mcg/min 5 هر 5 ـ 3 دقيقه، افزايشمييابد تا اثر مطلوب بدست آيد يا اينكهسرعت انفوزيون به mcg/min 20 برسد.در صورت عدم حصول پاسخ مطلوب،ميتوان مقدار مصرف را با اضافه كردنmcg/min 10 در همان فواصل زماني بالا،افزايش داد. در صورت نياز، ميتوان هر
5 ـ 3 دقيقه سرعت انفوزيون را به
20 mcg/min افزايش داد تا اثر مطلوببدست آيد. در صورت مشاهده بروز اثرنسبي، بايد با رعايت احتياط، از سرعتافزايش مقدار انفوزيون كم كرده و فواصلانفوزيون را طولاني نمود تا پاسخ مطلوبحاصل شود.
اشكال دارويي:
Injection : 5 mg/ml, 1 mg / ml
Ointment : 2%
Retard Tablet: 2.6 mg, 6.4 mg
Sublingual Tablet : 0.4 mg