موارد مصرف: اين دارو براي درماناضطراري آنافيلاكسي حاد، آنژيوادم واحياي قلبي ـ عروقي مصرف ميشود.
مكانيسم اثر: اپينفرين يك داروي مقلدسمپاتيك است كه بهطور مستقيم بر رويگيرندههاي آلفا و بتا ـ آدرنرژيك اثرميكند. اپينفرين عضلات صاف نايژه را بااثر بر روي گيرندههاي بتا ـ دو آدرنرژيكشل ميكند و از طريق گيرندههاي آلفا ـآدرنرژيك، شريانچههاي نايژه را منقبضمينمايد. در نتيجه موجب از بين رفتناسپاسم نايژه، احتقان و خيز ميشود.
فارماكوكينتيك: اين دارو از راه عضلاني يازيرجلدي، جذب ميشود. اپينفرين درانتهاي اعصاب سمپاتيك، كبد و سايربافتهاي بدن متابوليزه ميشود. شروع اثراين دارو از راه عضلاني متغير ميباشد. درحاليكه اثر آن از راه تزريق زيرجلدي، 15ـ6دقيقه پس از مصرف شروع ميشود، طولمدت اثر دارو از راه زيرجلدي يا عضلانيكمتر از 4 ـ 1 ساعت است. دفع اين دارو ازراه كليه است.
هشدارها: 1 ـ اين دارو در موارد زير بايدبااحتياط مصرف شود:
پركاري تيروئيد، ديابت، بيماري قلبي ـعروقي و شوك كارديوژنيك، تروماتيك ياخونريزي.
2 ـ از تزريق اپينفرين بهداخل عضلاتسريني بايد اجتناب نمود، زيرا ممكن استموجب بروز گانگرن شود.
3 ـ لازم است همزمان با تزريق اپينفرين،حجم مايعات از دست رفته نيز جبرانشود.
4 ـ تزريق اپينفرين بهداخل شريان بهعلتانقباض شديد عروق و احتمال بروزگانگرن توصيه نميشود.
عوارض جانبي: اضطراب، لرزش، تاكيكاردي، آريتمي، احساس سرما در انتهاها،زيادي فشارخون و خيز ريوي،تهوع،استفراغ، تعريق، ضعف و سرگيجهبامصرف اين دارو گزارش شده است.
تداخلهاي داروئي: مصرف همزمانهالوتان با اپينفرين ممكن است خطر بروزآريتمي شديد بطني را افزايش دهد. انفلورانيا ايزوفلوران نيز ممكن است عضله قلب رابهاثرات مقلد سمپاتيك اپينفرين حساسنمايد. مصرف همزمان اپينفرين با داروهايضدافسردگي سه حلقهاي، ممكن است اثراتقلبي ـ عروقي اپينفرين را تشديد كند كهاحتمالا منجر بهبروز آريتمي، تاكي كاردي يازيادي شديد فشارخون و دماي بدنميشود. مصرف همزمان داروهايمسدودكننده گيرنده بتا ـ آدرنرژيك بااپينفرين، ممكن است بهمهار اثرات درمانيهر دو دارو منجر شود. مصرف همزمانديگوكسين با اپينفرين ممكن است خطربروز آريتمي قلبي را افزايش دهد. مصرفهمزمان ارگوتامين با اپينفرين ممكن استمنجر بهافزايش اثر تنگكننده عروق شود.همچنين ممكن است باعث ايجاد ايسكميعروق محيطي و گانگرن شده و اثر بالابرندهفشار خون اپينفرين را نيز تشديد نمايد.
نكات قابل توصيه: 1 ـ اين دارو در موارداضطراري براي درمان واكنشهايآلرژيك بايد بلافاصله مصرف شود.
2 ـ محلول تزريقي اپينفرين باغلظتmg/ml 1، قبل از تزريق داخل قلبي يا وريديبايد رقيق شود. براي اين منظور 0/5ميليليتر از محلول اپينفرين بايد با محلولتزريقي كلرور سديم بهحجم 10 ميليليتررسانده شود.
مقدار مصرف:
بزرگسالان: بهعنوان گشادكننده نايژه،ابتدا 0/5 ـ 0/2 ميليگرم تزريق
زيرجلدي ميشود كه اين مقدار هر 20دقيقه تا 4 ساعت برحسب نياز بيمار
تكرار ميشود. در آنافيلاكسي، ابتدا مقدار0/5 ـ 0/2 ميليگرم تزريق عضلاني يازيرجلدي ميشود كه اين مقدار هر 15 ـ 10دقيقه برحسب نياز بيمار تكرار ميشود.بهعنوان تنگكننده عروق در شوكآنافيلاكتيك، ابتدا مقدار 0/5 ميليگرمتزريق عضلاني يا زيرجلدي ميشود و پساز آن 0/05 ـ 0/025 ميليگرم هر 15 ـ 5دقيقه برحسب نياز بيمار تزريق وريديميشود. بهعنوان محرك قلبي نيز مقدار
1 ـ 0/1 ميليگرم داخل قلب يا وريد تزريقميگردد كه اين مقدار در صورت نياز، هر
5 دقيقه تكرار ميشود. براي احياء قلبي
1 ميليگرم بهصورت قطره قطره تجويزميگردد.
كودكان: بهعنوان گشادكننده نايژه دردرمان آنافيلاكسي، مقدار mg/kg 0/01
تا حداكثر 0/5 ميليگرم براي هر نوبتتزريق زيرجلدي ميگردد كه اين مقداربرحسب نياز هر 15 دقيقه براي دو نوبت
و سپس هر 4 ساعت تكرار ميشود.بهعنوان تنگكننده عروق در شوكآنافيلاكتيك، ابتدا مقدار 0/3 ميليگرمتزريق عضلاني يا وريدي ميگردد كه اينمقدار در صورت نياز هر 15 دقيقه براي
3 يا 4 نوبت تكرار ميشود. بهعنوان
محرك قلبي نيز mg/kg 0/01 ـ 0/005
داخل عضله قلب يا بهصورت وريديتزريق ميگردد.
اشكال دارويي:
Injection (As Acid Tartrate): 1 mg/ml