دانلود كتب و نرم افزار دارويي
بخش های اصلی سایت
لیست موضوعات سایت
لیست مطالب براساس بازدید
آمار بازدیدها ، آنلاین ها و ...
امروزه تولیدکنندگان واکسن، فرآوردههایی با بالاترین ایمنی و تأثیر ممکن تولید میکنند. اما تاکنون هیچ فرآورده بیولوژیکی یا دارویی که بتواند صد در صد ایمن و موثر باشد ساخته نشده است و برخی عوارض ناخواسته بسیار نادر مربوط به واکسن همیشه اتفاق خواهد افتاد.
اکثر عوارض واکسنها شایع، خفیف و بینیاز از درمان بوده و عواقب بلند مدت ندارند. واکنشهای شدید و جدیتر بسیار نادرند و معمولاً تواتر قابل پیشبینی دارند. بنابراین واکسن در دوران کودکی ممکن است عارضه را تسریع بخشد. مهمتر آنکه واکسنها در زمانی از دوران طفولیت و کودکی داده میشوند که مشکلات دیگری نیز وجود دارند. به طور مثال سرماخوردگی و سرفه در بین کودکان وجود دارد اما ممکن است والدین سرفه و عطسه پس از واکسن را به عوارض ناشی از واکسن نسبت دهند.
• برنامه ایمنسازی کودکان با توجه به شرایط اپیدمیولوژیک کشور
بدو تولد: ب ث ژ . فلج اطفال و هپاتیت ب
۲ ماهگی: سه گانه، فلج اطفال، هپاتیت ب (سه گانه شامل دیفتری، کزاز، سیاه سرفه)
۴ ماهگی: سه گانه، فلج اطفال
۶ ماهگی : سه گانه ، فلج اطفال ، هپاتیت ب
۱۲ ماهگی: MMR (سرخک، سرخجه، اوریون)
۱۸ ماهگی: سه گانه ، فلج اطفال، MMR
6سالگی: سه گانه ، فلج اطفال
• نکات مهم در واکسیناسیون
* شروع برنامه ایمنسازی کودکان نارس (کمتر از ۳۷ هفته) با وزن بیش از ۲۰۰۰ گرم همانند جدول ایمنسازی عادی است.
* نوزادان نارس با وزن کمتر از ۲۰۰۰ گرم بایستی چهار نوبت واکسن هپاتیت B در زمانهای بدو تولد، یک، دو و شش ماهگی دریافت کنند. ولی چنانچه این نوزادان بعد از یکماهگی برای دریافت اولین نوبت واکسن مراجعه نمایند بدون توجه به وزن تولد برنامه ایمنسازی همانند سایر کودکان خواهد بود.
* واکسیناسیون شیرخوارانی که در نوزادی تعویض خون شدهاند یا خون و فرآوردههای خونی دریافت کردهاند، باید مطابق جدول ایمن سازی انجام شود.
* واکسیناسیون شیرخوارانی که در نوزادی به هر علت دچار زردی شدهاند، باید مطابق جدول ایمنسازی انجام شود.
*در افراد مبتلا به هموفیلی و بیماریهای خونریزی دهنده، کلیه واکسنهای تزریقی بایستی زیر نظر پزشک انجام شود.
* سوء تغذیه نه تنها مانعی برای ایمن سازی نیست، بلکه ایمن سازی بموقع کودکان مبتلا به سوء تغذیه لازم است.
* شل بودن مدفوع و یا سرماخوردگی و تب مختصر مانع ایمن سازی نیست.
* برنامه زمانبندی دریافت واکسن در افرادیکه تزریق مکرر خون دارند (مانند بیماران مبتلا به تالاسمی، مطابق جدول روتین است)
* در صورتیکه واکسنهای زنده ویروسی تزریقی بطور همزمان مورد استفاده قرار نگیرد، باید بین آنها حداقل یکماه فاصله باشد.
* در صورت فقدان کارت ایمنسازی یا سابقه معتبر ایمن سازی، پس از بررسی کامل و دقیق از جمله حافظه مادر در صورت نیاز ایمن سازی ادامه یابد.
* ملاک سابقه معتبر واکسیناسیون سند معتبری است که نشان دهنده واکسیناسیون فرد باشد از قبیل کارت واکسیناسیون، ثبت در دفاتر مراکز بهداشتی درمانی، خانههای بهداشت، تیمهای سیار و گواهی پزشکی.
* در زنان حامله استفاده از واکسنهای ویروسی زنده ( به جزء پولیو و تب زرد) ممنوع است بجز مواردیکه خطر ابتلا به بیماری بر عوارض آن غالب باشد.
* در صورتیکه مابین دوزهای یک واکسن فاصلهای بیش از مقدار توصیه شده باشد نیازی به شروع مجدد سری واکسیناسیون از ابتدا یا تجویز دوز اضافی نیست و بایستی برنامه ایمنسازی در هر زمان ادامه یابد.
* از تزریق واکسنها در ناحیه سرین به دلیل احتمال آسیب به عصب سیاتیک و یا کاهش اثر بخشی واکسن به علت بافت چربی زیاد آن ناحیه بایستی خودداری نمود.
* در کودکان کوچکتر از دو سال تزریق واکسن در ناحیه قدامی خارجی ران و در افراد بالاتر از دو سال تزریق در عضله دلتوئید صورت گیرد.
* اگر لازم باشد در یک جلسه واکسیناسیون بیش از یک نوع واکسن تزریق شود، باید در محلهای جداگانه (حداقل بفاصله ۵/۲ سانتیمتر) و یا در دو سمت انجام شود.
* در افراد مبتلا به ایدز (HIV)، فقط واکسن ب. ث. ژ منع استفاده دارد و استفاده از سایر واکسنهای برنامه گسترش ایمن سازی بلامانع است.
* تغذیه با هر نوع شیر، از جمله شیرمادر، با خوراندن قطره فلج اطفال مغایرتی ندارند و لازم نیست که قبل و یا بعد از خوراندن قطره، شیر قطع شود. در صورت استفراغ در کمتر از ۱۰ دقیقه پس از دریافت قطره فلج اطفال بایستی تجویز قطره تکرار شود.
* توصیه میشود همزمان با تزریق واکسن ثلاث (سه گانه) یک دوز قطره استامینوفن تجویز و به والدین آموزش داده شود تا در صورت تب یا بیقراری هر چهار ساعت آنرا تکرار کنند.
* اگر پس از تزریق واکسن سه گانه درجه حرارت بدن کودک بالاتر از ۴۰ درجه سانتیگراد (زیربغل)، گریه مداوم بیش از سه ساعت که قابل آرام کردن نباشد و یا تشنج ظرف ۷۲ ساعت رخ دهد در نوبتهای بعدی به جای واکسن سهگانه باید واکسن دوگانه خردسالان (دیفتری و کزاز) تزریق گردد.
* تزریق واکسن سه گانه خردسالان در کودکان دارای ضایعات مغزی پیشرونده ممنوع است و باید به آنها واکسن دوگانه خردسالان تزریق گردد.
* فاصله بین نوبت سوم و چهارم واکسن سه گانه نباید از ۶ ماه کمتر باشد.
* در مورد کسانیکه سابقه تشنج دارند و با مصرف دارو تحت کنترل هستند تزریق واکسن سه گانه (DTP) بلامانع است.
* برای حفظ ایمنی پس از پنج نوبت واکسن سه گانه یا دوگانه، واکسن دوگانه ویژه بزرگسالان باید هر ده سال یکبار تزریق شود.
* در افراد مبتلا به هموفیلی، واکسن هپاتیت ب باید زیر جلدی تزریق شود.
* نوزادانی که از مادران HBSAg+ متولد شدهاند و علاوه بر دریافت نوبت اول واکسن ایمنوگلوبولین نیز دریافت داشتهاند در سن ۱۵-۹ ماهگی باید از نظر HBSAg و HBSAb کنترل شوند و در صورت لزوم مورد پیگیری قرار گیرند.
* واکسیناسیون (هپاتیت ب) هیچگونه منع تلقیح ندارد، حتی اگر فرد مبتلا به هپاتیت ب باشد.
* واکسنهای زنده (MMR ، تب زرد و فلج اطفال) در افراد حامله و موارد ابتلا به بیماریهای نقص ایمنی و افرادیکه بدنبال ابتلا به بدخیمی دچار ضعف سیستم ایمنی هستند و کسانیکه مواد تضعیف کننده سیستم ایمنی یا اشعه دریافت میکنند نباید استفاده شود.
* افراد با سابقه واکنشهای آنافیلاکتیک (کهیر عمومی، تنگی نفس، تورم دهان و گلو، فشار خون یا شوک) بدنبال خوردن تخم مرغ، نباید واکسنهایی که روی بافت تخم مرغ آماده میشوند مثل آنفلوانزا و تب زرد را دریافت نمایند.
تهیه و تنظیم: نرگس رحمتی زیر نظر : دکتر پیمان رستگاری، متخصص کودکان و نوزادان
منبع خبر : مرکز بهداشت و درمان دانشگاه تهران