دانلود كتب و نرم افزار دارويي
بخش های اصلی سایت
لیست موضوعات سایت
لیست مطالب براساس بازدید
آمار بازدیدها ، آنلاین ها و ...
تداخلات دارویی و غذایی
در حرفه پزشکی دارو به موادی گفته می شود که بیماری را متوقف یا معالجه کند ، علائم بیماری را التیام بخشد ، درد را تسکین دهد و فواید دیگر در بر داشته باشد .
تداخل داروها
اگر دو داروی متفاوت را با هم بخورید و یا دارو را با غذا ، مصرف نمایید ممکن است اثرات متفاوتی در مقایسه با هنگامی که یک دارو را به تنهایی می خورید در شما بوجود آورد . این امر در بسیاری از موارد می تواند مفید باشد و پزشکان برای بالا بردن تأثیر درمان ممکن است ازاین ترکیبات استفاده کنند . غالب اوقات بیش از یک دارو برای درمان سرطان یا فشار خون تجویز می شود . اما تداخل های ناخواسته و زیانبار نیز وجود دارند . این تداخل ها نه تنها بین داروهای تجویزی ، بلکه بین داروهای بدون نسخه نیز ممکن است بروز کنند . بنابراین بهتر است هشدارهای روی برچسب دارو را بخوانید و اگر دارویی را مصرف می کنید پزشک را در جریان بگذارید . یک دارو با داروی دیگر یا غذا ، به دلایل متعددی تداخل می کند .
تداخل دارویی به سه دسته بزرگ تقسیم میشود :
• تداخل دارو با دارو : که در زمانی رخ میدهد که دو یا چند دارو با یکدیگر واکنش نشان دهند. این تداخل دارو با دارو میتواند موجب بروز عوارض جانبی غیر مترقبه شود. برای مثال، ترکیب شدن یک داروی آرام بخش که برای خوابیدن به شما کمک میکند و دارویی که برای رفع حساسیت مصرف میکنید، میتواند موجب کند شدن عکس العملهای شما شده و رانندگی، کار با دستگاههای مختلف و حتا انجام کارهای منزل را خطر آفرین کند.
• تداخل دارو با غذا یا نوشیدنی : این حالت در اثر واکنش بین دارو و مواد خاص خوردنی یا نوشیدنی پدید می آید. برای مثال ترکیب الکل با بعضی از داروها میتواند موجب خستگی، خواب آلودگی و کند شدن عکس العمل فرد شود.
• تداخل دارو با یک وضعیت خاص : این حالت در صورتی است که وضعیت خاص جسمانی یک شخص نسبت به یک داروی خاص واکنش نشان میدهد و دارویی ظاهرا بی آزار را به ماده ای خطرناک مبدل میسازد. برای مثال شخصی که دارای فشار خون بالا است، در صورت مصرف داروهای دکونژستان (ضد احتقان) بینی، ممکن است واکنشهای ناگواری را تجربه کند. داروهای بدون نسخه که طیف وسیعی را هم دربر میگیرند، معمولا دارای اطلاعاتی درباره محتویات دارو، شیوه استفاده از آن و اخطارهایی برای موقعیتهای خاص هستند که مطالعه آنها بسیار مهم است (این اطلاعات در داروهای ساخت ایران معمولا در یک بروشور در داخل جعبه قرار دارد).
تداخلات غذا ـ دارو
مصرف همزمان دارو و غذا در بعضی از موارد باعث تغییر در اثر دارو می گردد .در این موارد معمولاً نیاز به تعویض دارو یا نوع تغذیه نمی باشد اما تغییر زمان مصرف دارو حائز اهمیت است .
– داروهائی که باید قبل از غذا مصرف شوند عبارتند از:
ampicillinد,antimuscarines,cholestyramine,clidinium-c,digoxin, dipyridamol,
(furosamide,fenfluramine,insulin(zn,Regular,NPH
15-30دقیقه قبل از صبحانه باید مصرف شوند.
INH,isosorbide,levodopa, T metoclopramide,penicilinV,procainamide,Quinidn,Rifampine, tetracyclin,Thyroxine.
(بجز داکسی سیکلین)
برخی از داروها که جذبشان با غذابه تاخیر می افتد ولی این امر درجذب کلی انها تاثیر مهمی ندارد فقط زمانی بایدقبل از غذا مصرف شوند که نیاز به یک اثر فوری از انها می باشد.
داروهائی که باید بعد از غذا مصرف شوند عبارتند از:
AL ,Mg hydroxide
Allopurinol,Amoxycillin,Dimenhydrinate,Diphenhydramine,Doxycycline,methenamine
mandelate,phenazopyridine,Qinacrine,simeticone,Theophyline,Theophyline,triamtrene-H
warfarin.
تاثیر این داروها بعد از غذا بیشتراست.
Carbamazepine,Caster-oil,Cimetidine,Digestive,Pancreatin,Paromomycin,Propranolol.
جذب این داروها همراه غذا بیشتر می شود.
خوشبختانه بسیاری از تداخلات دارویی خطرناک نیستند . بهترین راه برای حفظ سلامتی بیمار در مقابل تداخلات دارویی دانستن نکاتی از قبیل : چگونگی مصرف دارو و چگونگی عملکرد داروها ( نسخه ای , بدون نسخه ) می باشد .
تداخلات غذا و دارو زمانی ایجاد می گردد که ماده غذایی مصرف شده بر مواد موثر داروها اثر گذاشته و باعث کاهش جذب یا افزایش متابولیسم دارو گردد . برای مثال : اسید سیتریک موجود در میوه باعث کاهش اثر آنتی بیوتیک های گروه پنی سیلین می گردد و یا محصولات لبنی اثر ضد میکروبی تتراسایکلین را کاهش می دهند .
بسیاری از داروها تحت ثاثیر مواد غذایی قرار نمی گیرند , اما ممکن است اثرشان با موقع مصرف غذا و نوع غذا در ارتباط باشد در بسیاری از موارد زمان مصرف دارو ( قبل یا بعد از غذا ) قید می شود که می تواند با محل جذب دارو در سیستم گوارشی در ارتباط باشد .
توجه داشته باشید اطلاعاتی که در این مقاله آمده است شامل لیست کامل تداخلات نمی باشد . بهتر است در رابطه با داروهای مصرفی خود با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.
توجه
کلیه اطلاعاتی را که در رابطه با داروها ( بروشور ) می باشد بطور کامل مطالعه فرمائید . و در صورت بروز مشکل با پزشک یا داروساز مشورت نمایند .
طرح سوالات توسط بیماران
از پزشک خود در رابطه با داروهای تجویز شده ( نسخه ) سوال نماید و از داروساز دررابطه با مصرف همزمان غذاوداروهای نسخه اییا داروهای غیر نسخه ای (OTC ) سوال نماید .
سوالاتی که مطرح می گردند عبارتند از:
۱-آیا تمام غذاها را می توان با داروی تجویز شده مصرف نمود؟
۲ -آیا غذاهایی هستند که مصرف همزمان انها با داروی تجویز شده باعث افزایش اثر دارو گردد؟
۳-در صورت تداخل دارو و غذا آیا خوردن حجم بیشتری از ماده غذایی باعث افزایش این تداخل می شود؟
۴ -آیا مصرف همزمان ویتامینها و مکمل غذایی یاسایر داروها ( بدون نسخه ) با داروی تجویز شده تداخلی نخواهد داشت؟
انواع تداخلات دارویی
تداخل دارو با غذا , تداخل غذا با دارو
همانطور که می دانیم غذا بر اثر بخشی داروها موثر بوده و دارو نیز باعث تغییر در سوخت و ساز غذا می گردد (Two way Streetخیابان دو طرفه یا ).
تداخل غذا با دارو
داروها جهت درمان و مراقبت از سلامتی بیماران می باشد در صورتیکه صحیح مصرف شوند موثر خواهند بود . نحوه تغذیه و نحوه زندگی کردن بسیاری از اوقات باعث تغییراثر دارو در بدن می گردد.
توجه
توجه
قبل از مصرف دارو برچسب دارو را مطالعه نموده و در صورت نامفهوم بودن مطالب با پزشک یا داروساز مشورت نمائید.
تداخلات دارو با غذا
نوع دیگری از تداخلات دارویی , اثر داروها بر ارزش مواد غذایی می باشد که به تداخل دارو با غذا موسوم است.
منابع ویتامینB: جگر , سبزیها با رنگ سبز تیره مثل اسفناج , گل کلم .
تداخلات داروهای بدون نسخه ( OTC ) با غذا
تمام تداخلات دارویی صرفا مربوط به تداخلات داروهای نسخه ای(RX) و غذا نمی باشند , داروهای بدون نسخه (OTC ) اصولاً خطرناک تر بوده زیرا این داروها بدون توجه به تداخلات همراه غذا مصرف می شوند .
مثال :
مصرف اسپرین باعث کمبود ویتامین C می شود بنابراین بهتر است این دارو همراه با آب میوه مصرف گردد .
مصرف داروهای مدر باعث دفع آب از بدن گشته که همراه با دفع آب پتاسیم نیز دفع می گردد برای جلوگیری از کاهش پتاسیم بهتر است از مواد غذایی مثل گوجه , پرتقال , آلو خشک , سیب زمینی , کشمش استفاده گردد .
( بجز اسپرینولاکتون که داروی مدر با حفظ پتاسیم خون می باشد ).
آنتی اسیدها باعث کاهش جذب فسفر موجود در غذا گشته و باعث کاهش غلظت فسفر یا هیپو فسفوتمیا می گردد که شامل علائمی مثل ضعف و خستگی , بی اشتهایی ,کمردرد می باشد بنابراین بیمارانی که آنتی اسید مصرف می نمایید باید مقادیر زیادی از ترکیبات حاوی فسفر مصرف نمایند ( گوشت قرمز حاوی فسفر زیادی است ).
تداخل دارو و آشامیدنی
اب: بهترین آشامیدنی است که می توان همراه دارو استفاده کرد . البته در رابطه با ترکیبات آهن استثنا وجود دارد بهترین آشامیدنی برای افزایش جذب قرص آهن , آب پرتقال می باشد.
( آشامیدنیهای حاوی ویتامین ث مثل عصاره مرکبات , گوجه فرنگی و آب گریفورت باعث افزایش جذب آهن می گردند ).
تحقیقات نشان داده با مصرف ویتامین ث جذب آهن چندین برابر می گردد
الکل : الکل محلول خوبی برای مصرف با دارو نمی باشد این ماده باعث افزایش فعل انفعالات در رابطه با داروها گشته یا اثر آنها را چندین برابر می کند .
گریب فروت:گریپ فروت حاوی ترکیباتی است که هم تشکیل پلاکهای آترواسکلروز را کاهش می دهد و هم تکثیر سلولهای سرطانی را مهار می کند. با این وجود برخلاف سایر مرکبات با بسیاری از داروها تداخل دارد، بخصوص که همراه صبحانه مصرف شود. این تداخل از طریق مهار یکی از انواع سیستم های انزیمی در کبدی (نوعی آنـزیم سیتوکروم P-450 بنام سیتوکروم ((P-4503A4(CYP3A4 )و دیـــواره روده اعمــال می شود. این سیستـــم در کبد ۳۰ درصد و در سلولهای اپتلیـال روده کوچک ۷۰ درصد از کل سیستم آنزیمی موجود در آن قسمـــت را تشکیل می دهند. قابل توجه است که افراد مختلف به نسبت غلظتی از سیستم p-4503A4که در روده آنها باشد نسبت به اثر مهاری بر متابولیسم دارو واکنشهای متفاوتی نشان می دهند.ترکیبات فعال موجــود در عصاره گریپ فروت شامل Naringenin ، Naringin ، Quercetin ، Kaempferol می باشد. فراوانترین فلاونوئید موجود در آن Naringin می باشد که تا ۱۰ درصد از وزن خشک میوه را تشکیل می دهد. در واقع بو و مزه تلخ آن مربوط به وجود این ماده است. متابولیت آن Naringenin یک مهار کننده CYP3A4 و CYP1A2 می باشد. در واقع اثر مهاری عصاره گریپ فروت مربوط به هردو ترکیب فلاونوئید و فورانوکومارین موجود در آن می باشد.
بر اساس تحقیقات انجام شده آب گریفورت یا میوه گریفوت بر جذب و متابولیسم داروها موثر بوده و باعث افزایش غلظت سرمی دارو و ایجاد عوارض جانبی می گردد .
یک لیوان آب گریب فروت ( ۲۵۰ سی سی ) باعث افزایش سطح سرمی داروها و افزایش طول اثر تا ۳ برابر می شود . از اینرو در صورت مصرف آب گریبفروت قبل از ظهر ( صبح ) تا قبل از خوابیدن نمی توانید دارو مصرف کنید یا تحت نظارت پزشک باید دوز داروی مصرفی کم گردد توجه داشته باشید میزان تاثیر این ماده در افراد مختلف متفاوت است در بعضی موارد مشاهده شده در غلظت بسیار پائین باعث ایجاد مسمومیت دارویی شده در بعضی موارد نیز تاثیر خاصی نداشته است .
توصیه های دارویی
داروهای خاص را با آب گریب فروت مصرف ننمائید .داروهای خاص عبارتند از :
هورمون: اتینیل استرادیول و پروژسترون خوراکی موجود در قرصهای کنتراستپیو به دلیل اثر عبور اول کبدی دارو فراهم زیستی پایین دارد، بنابراین در مصرف توام آن با عصاره گریپ فروت غلظت خونی آن افزایش می یابد.کورتیکواستیروئید:عصاره گریپ فروت بر متابولیسم پردنیزون و پرودنیزولون ونیز هورمون تیروئید تاثیری ندارد کورتیزول از طریق آنزیم ۱۱ بتاهیدروکسی استروئیددهیدروژناز اکسید شده و به کورتیزون غیرفعال تبدیل می شود، عصاره گریپ فروت این آنزیم را مهار می کند و نسبت کورتیزون به کورتیزول را در ادرار کاهش می دهد.
عصاره گریپ فروت در دوز بالا (بیش از ۱ لیتر در روز) ممکن است نقش میترالوکورتیکوئید داشته باشد.
توجه
به هیچ وجه تا ۵ ساعت بعد از مصرف دارو یا ۲ ساعت قبل از آن آب گریفورت میل نفرمائید .
سلام راستش من تحقیقات علمی واسه درس دارو شناسیم دارم ولی نمیدونم از کجا باید پیداشون کنم میشه کمکم کنیدچطور با شما ارتباط داشته باشم؟ ممنون اگه امکان داره واسم ایمیل بدین خیلی خیلی ممنونم.
salam….ketabe martidel kheyly kamel va mofide…hamchenin ketabe ” Facts”
daroosaz_m@yahoo.com
salam.vagt bekheyr.age mozue morede tahgige shoma khode daru va avarezesh hast,ketabe daruhaye zhenerik ro bekhunin.age rajebe daru va darmane bimarihast,ketabi be name bimari va darmane anha vojud dare.mozue tarhetuno kamel befarmaiin ta esme ketabo arz konam.
ba arze salamo ehteram,man mikhastam raje be tadakholate darui alcohol ettelaati kasb konam,mitunid mano rahnemayi konid?mamnoonam
سلام
میخاستم اگه امکان داره در مورد استفاده ازقرص مخمر و قرص روغن تخم کتان توضیح بدید
۱-اینکه در طول روز اگر هر دو قرص استفاده شود مشکلی دارد یا خیر
۲-بهترین زمان مصرف در طول روز چه زمانی باشد
۳-بهترین مارک چه مارکی است
۴-از خود دانه کتان استفاده بشه بهتره یا قرصش
ممنون میشم اگر به سوالاتم پاسخ بدید
با تشکر
salam mamnon az matlabe mofideton, mikhastam bedonam aya masrafe ghorshaye siproteron kampand va spironolakton ba shirinbayan tadakhol daran?
Manzuram hamzaman ba daru nist,balke dar modat zamane khasi ke in daroha masraf mishan aya mishe az in osare estefade kard?
Sepasgozaram.